به گزارش خبرچگنی، مفهوم سبک زندگی از جمله مفاهیم علوم اجتماعی است که اخیراً بسیار مورد توجه قرار گرفته است اما کاربردهای متفاوت و بعضاً متعارض آن را مفهومی مبهم و از دیدگاه عدهای از محققان غیر قابل استفاده ساخته است.
در این گفتگوی تفصیلی به موضوع سبک زندگی مهدوی و مولفه های این سبک پرداخته شده است که به شرح زیر آمده است؛
بهنام فروتن در گفتگو با خبرنگار خبرچگنی اظهارداشت: روانشناسان، جامعهشناسان، بازاریابان، اقتصاددانها، سیاستمداران و سایر متخصصان، این اصطلاح را برای نیازهای متفاوتی به کار میبرند و طبیعی است هر کدام، تعریف خاص خود را نیز مد نظر داشته باشند و آن را به سبک متفاوتی مفهومپردازی کنند.
پژوهشگر لرستانی عنوان کرد: روانشناسان اعتقاد دارند سبک زندگی چیزی است که تا پنج یا ششسالگی در ذهن انسان نقش میبندد؛ تصویری که از خویشتن، خود ایدهآل و جهان اطراف خود دارد و شیوهای که تصمیم میگیرد بر اساس آن، رابطهاش را با جهان اطراف تنظیم کند.
وی خاطر نشان کرد: جامعه شناسان بیش از آنکه نگاه فردی به سبک زندگی داشته باشند، آن را به عنوان ویژگی مشترک گروههای اجتماعی میبیند.
فروتن بیان کرد: اصطلاحی بسیار عمومی است و از خرید خوراکی تا نحوه پوشش، حضور یا عدم حضور در مراسمهای مذهبی و حتی کتابی که میخوانید و موزیکی که گوش میدهید را شامل میشود.
سبک زندگی اسلامی و قابلیتهای بالای تعالیم روحبخش آن
وی گفت: از آنجاییکه سبک زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است و به راحتی قابل مطالعه و ارزیابی از درون جامعه و بیرون است و شاید به توان ادعا کرد سبک زندگی افراد جامعه تاثیر بسزایی در توسعه رشد و تعالی آن دارد اما سبک زندگی اسلامی و قابلیتهای بالای تعالیم روحبخش آن نگاهی متفاوت از سایر اندیشهها دارد و بالاتر از آن سبک زندگی بر محور انتظار مهدی موعود(عج) است.
این پژوهشگر اظهارداشت: کارآمدترین ایده قابل طرح درباره سبک زندگی اسلامی و عملی کردن آن، شیوهای از زندگی اسلامی است که بر محور انتظار حضرت مهدی موعود (عج) شکل گرفته و از آن به «سبک زندگی منتظرانه» تعبیر میشود اما اثبات این مطلب، پیش از هر چیز، به تبیین مفهومی نیاز دارد.
اسلام، قرآن و مکتب شیعه دوازده امامی پشتوانه عظیم سبک زندگی منتظرانه
وی افزود: در مورد نسبت سبک زندگی منتظرانه با سبک زندگی اسلامی باید به این نکته توجه داشت که اسلام، قرآن و مکتب شیعه دوازده امامی پشتوانه عظیم سبک زندگی منتظرانه محسوب میشوند کما اینکه در کلام امام سجاد (منتظران به شیعیان صادق وصف شدهاند چنانکه ایشان فرمود: مردم زمان غیبت آن امام که به امامت و ظهور او معتقد هستند، از مردم هر زمانی برترند؛ زیرا خدای تعالی عقل و فهم و معرفتی به آنها عطا فرموده است که غیبت نزد آنان بهمنزله مشاهده است و آنان را در آن زمان همانند مجاهدین پیشروی رسول خدا ( که با شمشیر به جهاد برخاستهاند قرار داده است، آنان مخلصان حقیقی و شیعیان راستین ما هستند (صدوق،۱۳۹۷، ج۱:۳۲۰).
فروتن با بیان اینکه مؤلفههای سبک زندگی مهدوی الگوبخش سبک نوین زندگی امروزی است تصریح کرد: در این رابطه میتوان به مولفههای مهم و عمیق چون «انتظار و زندگی امیدوارانه»، «انتظار و زندگی صبورانه»، «انتظار و زندگی حکیمانه» و «انتظار و زندگی عدالتخواهانه» میتوان اشاره کرد.
وی بیان کرد: در این رابطه میتوانیم تعریفی را برای این سبک در نظر بگیریم؛ سبک زندگی منتظرانه عبارت است از التزام به مجموعه رفتارهای جهادی برخاسته از اعتقاد به امام حی، حضرت مهدی ( ارواحنافداه) و انتظار دولت او در عصر غیبت است که با هدف زمینهسازی حکومت مهدوی براساس تعالیم اسلام شیعی صورت میگیرد.
سبک زندگی منتظرانه، مصداق عینی سبک زندگی دینی و اسلامی
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: سبک زندگی منتظرانه، مصداق عینی سبک زندگی دینی، اسلامی، شیعی و مؤمنانه در عصر غیبت امام زمان ( ارواحنافداه ) است که البته مرجع مباحث علمی و اسلامی آن به تصریح امام عصر( ارواحنافداه) علمای بزرگوار شیعه و مراجع معظم تقلید هستند. در سالهای اخیر اقبال اندیشمندان به مقوله مهدویت بیشتر شده و همین امر باعث تولید متونی علمی درباره مفاهیم مرتبط با مهدویت شده است.
وی اظهارداشت: انتظار و مجاهدتی که در اثر آن پدید میآید، منجر به شکلگیری سبک جدیدی از زندگی با شاخصههای پویایی، بالندگی، نشاط و سلحشوری میشود. از اینرو نهادهای اجتماعی جامعه آمـوزش گروهـی دوره سبک زندگی منتظرانه بر ابعاد انتظار ظهور، ایمان و باور قلبی و فلسفه غیبت از مؤلفـههـای مقیـاس فرهنـگ مهـدویت است که باید به صورت اصولی و از دوران کودکی آغاز شود.
در عصر غیبت باید به دنبال الگویی از سبک زندگی شیعی بود
فروتن خاطر نشان کرد: امروزه در عصر غیبت امام مهدی ( ارواحنافداه ) باید به دنبال الگویی از سبک زندگی شیعی بود که مبتنی بر باور به مسئله انتظار و بازگشت امام باشد. شیعه در عصر غیبت با یکی از جدیترین مفاهیم حیات طولانی تاریخ امامت، یعنی مهدویت و غیبت گره خورده است و دو مفهوم مهدویت و غیبت، با مفهوم سوم، یعنی انتظار ارتباط تنگاتنگ دارد؛ به گونهای که این سه مفهوم سبک فکر و زندگی شیعه را تبیین کرده است.
وی افزود: وقتی روشن شود امام زمان ( ارواحنافداه ) جنبه متعالی هر انسانی است، انتظار معنی خاص خود را پیدا میکند و در آن حال، نه تنها انسان منتظر هم اکنون قلب خود را متوجه قطب عالم امکان مینماید و با او زندگی میکند، بلکه تلاش میکند تا ظهور او در عالم و آدم هر چه بیشتر شدت یابد و افق بشریت به کلی دگرگون شود و از توجه به خاک، به انس با افلاک تغییر جهت دهد و این است آن نوع از سبک زندگی که با نگاه مهدوی به زندگیها بر میگردد.
این پژوهشگر بیان کرد: گرچه معمولاً سبک زندگی، رفتارهای معطوف به جامعه است اما باید دانست که «سبک زندگی نه امری کاملاً فردی است و نه امری کاملاً اجتماعی بلکه هم ابعاد فردی، سلایق و امیال و خواستههای شخصی در آن لحاظ میشود و هم تغییرات اجتماعی و محیطی و علایق جمعی در شکلگیری آن نقش ایفا میکند» بنابراین علاوه بر رفتارهای مستقیم در ارتباط با جامعه و معاشرت با افراد، آن دسته از رفتارهای فردی که به گونهای ظهور و بروز اجتماعی داشته و در آن مؤثر است نیز به سبک زندگی منتظرانه وارد میشود.
ویژگیهای ماهیت سبک زندگی منتظرانه
فروتن گفت: مهمترین ویژگی سبک زندگی منتظرانه، شکلگیری رفتارهای حول محور گرایش به حضرت مهدی ( ارواحنافداه )، پذیرش ولایت وی و انتظار ظهور اوست؛ سبک زندگی منتظرانه ناظر به جلوههای ظاهری و رفتاری است و باورهای مهدوی تنها به عنوان مبانی این سبک از زندگی مطرح میشود نه خود سبک، سبک زندگی منتظرانه هویت و نماد شیعه راستین بر مبنای اسلام اصیل و اصل امامت است؛ سبک زندگی منتظرانه تمام ابعاد فردی، اجتماعی، مادی و معنوی را به خاطر قیام سراسری امام قائم، در مقیاسی جهانی در بر میگیرد.
وی با اشاره به اینکه سبک زندگی منتظرانه به همه حوزههای رفتاری اعم از سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ورود پیدا میکند تصریح کرد: رویکرد جهادی که تلاش همه جانبه برای زمینهسازی (ایجاد مقتضیات و دفع موانع فردی و اجتماعی) ظهور است روح حاکم بر سبک زندگی منتظرانه است.
فروتن اظهارداشت: سبک زندگی زمینهساز باید بتواند باعث مرزبندی و شفافیت بین ایمان، کفر و نفاق باشد از این رو هویت و نشانههای زندگی که بین مؤمن و منافق و کافر یکسان باشد زمینهساز نخواهد بود.
وی با بیان اینکه سبک زندگی زمینهساز باید در شرایط سخت، قدرت تمییز بین حق و باطل را داشته باشد افزود: شیوه زندگی منتظران واقعی و سبک زندگی آنها باید متضمن یاد موعود الهی به صورت هوشمندانه و عالمانه باشد.
فروتن عنوان کرد: سبک زندگی آنگاه زمینهساز است که شرایط لازم و کافی برای تشکیل حکومت و تمدنسازی نوین اسلامی را داشته باشد. فضای مجازی، نوع پوشش، نوع عبادت فردی و جمعی برخی از نمونههای تمدنساز هستند در سبک زندگی زمینهساز هرگونه تعدی سلطه جویانه و مغرورانه انسان به طبیعت جایز نیست.
انتهای پیام/